Franciscus van Asissi
7. De nacht van de Poverello (laatste jaren 1223-1226)
De beweging gaat verder maar Franciscus maakt een diepe depressie door. Zijn oogziekte verergert. Lever, maag en milt zijn aangetast. Was het kanker? Zijn jarenlange vasten en streng leven heeft hem lichamelijk ondermijnd. Hij voelt zich verlaten en verraden want de broederschap evolueert in de richting van studiehuizen, kerkelijke ambten en aanzien bij het volk. Alle innerlijk licht is weg. In plaats daarvan pijn en verdriet. Hij gaat zijn nacht tegemoet. Zijn leven verstilt en verinnerlijkt. Maar er zijn sterren in deze nacht! De deemoedige armoede zag Franciscus in het leven van Jezus het sterkst bij zijn geboorte en zijn kruisdood. Kerstmis wilde hij daarom eens extra vieren door het levend uit te beelden. Hoewel Franciscus hierin niet origineel is, toch schiep hij in de nachtmis te Greccio 1223 het model van onze kerstnachtviering met kerststal. En na lange tijd van eenzaamheid en vasten op de berg La Verna drukte een seraf op 14 sept. 1224 hem de wondetekenen van Christus in: stigmatisatie. Hier ligt Franciscus' persoonlijk geheim van zijn totale eenwording met de gekruisigde Heer. Hier beleeft hij zijn volkomen ontlediging. Hij draagt voortaan de wonden van zijn eeuw: oorlogen en kruistochten, de wonden van zijn kerk: rijkdom en macht, de wonden van zijn beweging: onenigheid en groeiende ontrouw. Wij willen huiverend stil worden bij dit ondoorgrondelijk gebeuren op die heilige berg van God. Hij wordt zieker en zieker. En wil bij Clara zijn. In San Damiano is hij door het dal van de godverlatenheid gegaan. Twee jaren duurt de crisis. Het worden de barensweeën van een nooit gekende vreugde. Want plots beseft hij dat hij in Gods liefde is. En vol vrede en dankbaarheid zingt hij het uit in zijn Zonnelied, een dankhymne aan God om heel de schepping. De schepping is broer en zuster geworden want hij leeft verzoend en in vrede. In alles en allen is God zelf aanwezig. Alles is symbool geworden van Godservaring: zon en maan, vuur en wind, water en aarde, gebaar van vergeving en zuster dood. De zieke Franciscus ondergaat nog een zeer pijnlijke oogoperatie, hij dicteert nog enkele brieven en andere geschriften, hij uit zijn laatste wens: te mogen sterven in Portiuncula waar het allemaal begonnen was met de broederschap. Ontroerend zijn zijn laatste gebaren: een afscheidsbrief aan Clara, een testament voor al zijn broeders (om trouw te blijven aan de evangelische leefwijze), een vraag aan zijn lichaam om vergiffenis, de brief aan 'broeder' Jacoba om kaarsen, doodskleed en lekkere amandelkoekjes, een breken van het brood met zijn meest nabije broeders, terwijl Johannes 13 wordt voorgelezen. Zingend sterft hij op 3 oktober 1226. De zon was gezonken als een goudvis. "Ik heb mijn taak volbracht: uw taak moge Christus u leren".
